Czy można być szczęśliwym w pracy ?

SZCZĘŚCIE W PRACY – MIT, CZY RZECZYWISTOŚĆ?

Szczęście w pracy? To, co kilka lat temu było poza sferą zainteresowań kadry zarządzającej w firmach, obecnie jest wskazywane jako ważny czynnik budowania zaangażowania pracowników. Nie bez przyczyny.

Szereg badań środowiska pracy wskazuje na pozytywne związki między dobrostanem pracownika, poczuciem szczęścia, a wydajnością. W firmach, gdzie pracownicy czują się szczęśliwi odnotowuje się lepsze wskaźniki retencji, większy stopień zadowolenia z pracy i poleceń firmy jako pracodawcy, czy mniejszą rotację. Szczęśliwi pracownicy to jednocześnie życzliwa atmosfera w pracy, dużo pozytywnych emocji, konstruktywne i kreatywne podejście do rozwiązywania problemów.

Jak szczęśliwi są Polacy w pracy?

Badania przeprowadzone w 2017 roku przez Employer Brading Institute we współpracy z EY pokazały, że jedynie 37% Polaków jest szczęśliwych w pracy (1). W raporcie z badań Human Power „Praca, moc, energia w polskich firmach 2018” widać zbliżony odsetek osób zadowolonych z pracy (2). Ponad połowa badanych pracowników to osoby, którym w pracy towarzyszą głównie emocje negatywne.

Blisko jedna trzecia badanych to Wypaleni Rutyniarze, jak nazywają ich autorzy badania (27.2%). Ta grupa pracowników ma najniższy poziom efektywności w porównaniu z innymi badanymi. Towarzyszy im poczucie, że w pracy nie wykorzystują swojego potencjału i umiejętności, w większości nie wykonują zadań sprawiających radość i satysfakcję (79.2%) , odczuwają zniechęcenie do wypełniania swoich obowiązków (83.1%).

Drugą grupę pracowników, dla której praca to w dużej mierze źródło emocji negatywnych, stanowią Rzemieślnicy bez Wigoru (27.5%). W pracy często odczuwają irytację, frustrację i zniecierpliwienie. Blisko jedna trzecia z nich myśli o zmianie pracy z powodu przeciążenia obowiązkami zawodowymi.

Czego potrzebują polscy pracownicy do szczęścia?

Badania „Szczęście w pracy Polaków” przeprowadzone przez Jobhouse w 2018 roku pokazało, że wśród najważniejszych czynników dających poczucie szczęścia i zadowolenia pracowników polskich firm znalazły się:

• wynagrodzenie (88%)
• współpracownicy, na których można liczyć (84%)
• możliwości rozwoju (81%)
• możliwość zachowania równowagi pomiędzy pracą a życiem prywatnym (80%)
• przyjazna atmosfera pracy (72%)
• miejsce pracy – miasto, miejscowość, dzielnica (59%)
• relacje z przełożonym (50%) (3).

Jak stworzyć więc warunki pracy zachęcające do bycia szczęśliwym pracownikiem?

A może Chief Happiness Officer?

Czy wiecie kim jest Chief Happiness Officer (w skrócie CHO)? To menedżer do spraw szczęścia. Do jego zadań należy kreowanie warunków pracy sprzyjających szczęściu, a co za tym idzie zwiększanie zadowolenia pracowników oraz budowanie ich zaangażowania. Stanowisko menedżera ds. szczęścia pojawiło się na początku w firmach Doliny Krzemowej. Można zapytać – czy to moda, czy konieczność? Odpowiedź na pytanie nie jest jednoznaczna, ale wyniki pracy menedżerów ds. szczęścia pokazują, że warto w nich inwestować. Dzięki działaniom specjalisty do spraw szczęścia firma Google zanotowała poprawę atmosfery w pracy, która przełożyła się na wzrost satysfakcji pracowników o 37%. Wraz z poprawą satysfakcji, zwiększyły się wydajność i zaangażowanie pracowników (4).

Prawdopodobnie działania menedżera ds. szczęścia nie przyniosłyby pozytywnych rezultatów, gdyby w firmie nie było dobrych warunków do jego działania. Dla wielu polskich firm, tych małych i średnich, oddzielne stanowisko menedżerskie skoncentrowane na budowaniu szczęścia pracowników jest prawdopodobnie poza sferą zainteresowań. Zdecydowanie bardziej realnym rozwiązaniem może być mądra polityka personalna z dopasowanym do pracowników systemem motywacyjnym, nowoczesnym sposobem zarządzania.

Proste rozwiązania w zasięgu wpływu każdej firmy

Czasami szukając rozbudowanych rozwiązań nastawionych na zwiększanie zaangażowania pracowników, zapominamy o rzeczach podstawowych. Jak tworzyć szczęśliwe miejsce pracy? Przypominam, że kilka lat temu amerykański doradca biznesowy, Patrick Lencioni, wskazał na trzy filary budowania szczęścia pracowników:

1. brak anonimowości
2. poczucie doniosłości
3. wymierność (5).

Bazując na modelu autorstwa Patricka Lencioniego zachęcam do przyjrzenia się temu, jak w twojej firmie stwarza się warunki do szczęścia pracowników.

Czynnik szczęścia nr 1.

BRAK ANONIMOWOŚCI

W większości sytuacji ludzie potrzebują być rozumiani, doceniani, traktowani indywidualnie. Wszędzie tam, gdzie pracownicy czują się jak trybiki w wielkiej maszynerii, jaką jest firma, zastępowalni bez większego wysiłku organizacji, pomijani w decyzjach, a czasami wręcz ignorowani, naturalne jest, że ich spostrzeganie miejsca pracy jest negatywne. Brak anonimowości silnie wiąże się ze wskazywanymi przez Polaków w badaniu Jobhouse elementami zadowolenia z pracy – przyjazną atmosferą, relacjami z przełożonym, współpracownikami, na których można liczyć (4).

Jak w zespołach zmierzyć czynnik „brak anonimowości”? Wstępem do diagnozy może być odpowiedź na poniższe pytania.

• Czy w zespole znamy się nie tylko zawodowo, wiemy o sobie więcej, niż wyznacza to stanowisko i zakres obowiązków?
• Czy rozmawiamy o naszych zainteresowaniach, sposobach spędzania wolnego czasu, rodzinie?
• Czy przekazujemy sobie nawzajem informacje o tym, co cenimy we współpracownikach, za co jesteśmy wdzięczni?
• Czy znamy mocne strony i słabości naszych kolegów? Czy potrafimy o tym rozmawiać w życzliwy sposób?
• Czy chętnie spędzamy razem czas?
• Czy spotykamy się po pracy?
• Czy reagujemy na trudności naszych kolegów, wspieramy, organizujemy pomoc?

Pamiętajmy, że zespół to także szef.  Dla tworzenia szczęśliwego miejsca pracy zainteresowanie przełożonego zespołem, poszczególnymi pracownikami jest bardzo istotne.

Czynnik szczęścia nr 2.

POCZUCIE DONIOSŁOŚCI WŁASNEJ PRACY

Wskazywany przez Lencioniego drugi czynnik szczęścia jest powiązany z sensem własnej pracy, na który wskazuje szereg badań dotyczących satysfakcji z pracy, zaangażowania, a także szczęścia pracowników. Jeśli pracownik nie widzi związku między swoją pracą, a pozytywnymi jej efektami, prawdopodobnie nie będzie odczuwał satysfakcji, a tym bardziej praca nie będzie dla niego źródłem szczęścia. I nie chodzi tu jedynie o finansowe efekty własnego wysiłku. Ważny jest cel pracy i jej sens w wymiarze międzyludzkim. Jak pisze Lencioni, do szczęścia pracownicy potrzebują wiedzo o tym, ze ich praca ma dla kogoś znaczenie (4).

Sprawdź, co z poniższej listy buduje poczucie doniosłości własnej pracy w twojej firmie. Jak odpowiesz na poniższe pytania?

• Jakie znaczenie ma twoja praca? Dla kogo?
• Jaki jest sens twojej pracy? Po co pracujesz?
• Jaki wpływ ma twoja praca na innych ludzi? Na kogo szczególnie?
• Jakie znaczenie mają wyniki twojej pracy dla osiągania celów firmy?
• Czy twoja praca jest doceniana? Jak? Przez kogo? Jak często?
• Czy jesteś dumny/-a z pracy, którą wykonujesz? Dlaczego?
• Czy poleciłbyś/-abyś taką pracę, w tej firmie?

Czynnik szczęścia nr 3. WYMIERNOŚĆ

Szczęśliwe środowisko pracy to takie, gdzie ludzie mogą w jasny, jak najbardziej obiektywny sposób oceniać własną pracę, określać postępy w swoim rozwoju, poziom zaangażowania i szereg innych zmiennych, które są istotne w ich ocenie przez przełożonych. Bez jasnych i przejrzystych wskaźników pozwalających na pomiar sukcesu i porażki, trudno o stworzenie warunków do budowania poczucia zadowolenia. Arbitralna ocena dokonywana przez przełożonych i decyzje podejmowane na jej podstawie mogą być źródłem poczucia niesprawiedliwości u pracowników, skąd prosta droga do spadku zaangażowania i zadowolenia z pracy.

Jakie elementy budują wymierność w twojej firmie? Odpowiedz na poniższe pytania.

1. Jakie cele masz osiągnąć?
2. Czy wiesz, jak twoje cele są powiązane z celami zespołu, firmy?
3. W jaki sposób są określone cele, aby łatwo sprawdzić ich osiągnięcie?
4. Czy dokładnie wiesz, na którym etapie realizacji poszczególnych celów jesteś?
5. Jakie są kryteria oceny twojej pracy?
6. Czy otrzymujesz systematyczną informację zwrotną na temat swojej pracy? Na ile jest ona precyzyjna, oparta na faktach? Ile otrzymujesz feedbacku korygującego, a ile wzmacniającego?

Jak oceniasz trzy podstawowe filary budowania szczęścia w twojej pracy? Czy są mocne, zdrowe? A może to kolos na glinianych nogach?

Przeczytaj więcej o rozwoju personalnym tutaj. Poznaj naszych ekspertów i korzystaj ze strefy wiedzy.

Autor artykułu: Sylwia Szymańska

1. Raport EB, EY (2018) „Cała Polska tworzy idealne miejsca pracy”.
2. Raport Human Power (2018). Praca, moc, energia 2018. Jak liderzy i pracownicy zarządzają swoją energią w pracy?
3. https://www.jobhouse.pl/szczescie-w-pracy-polakow-wyniki-drugiej-edycji-badania,493,pl.html
4. https://www.hbrp.pl/b/raj-w-pracy-jak-pracodawcy-dbaja-o-szczescie-pracownikow/9Lg8Uz96
5. Lencioni P. (2017). Trzy oznaki pracy która nie daje szczęścia. Opowieść o przywództwie. Warszawa: MT Biznes.